Bruksizm ( Diş Sıkma )
Bruksizm; uyku boyunca dişleri sıkma, ağız açık uyuyanlarda uyku sırasında çenenin aniden kapanması veya diş gıcırdatma olarak üç farklı şeklinde kendini gösteren bir uyku bozukluğudur. Diş sıkma çoğu zaman dişsel veya nörolojik kökenlidir.
Diş sıkmanın yol açtığı 7 problem
- Diş sıkma neticesinde dişlerde, eklemlerde, dokularda gerilmeler ve ağrı meydana
- Diş sıkma diş aşınmalarına yol açabilmektedir.
- Diş sıkma devam ettiği sürece oral bölgedeki hasar daha da artar; diş minesinde çatlaklar, dişlerde hassasiyet, mine kırıkları ve renklenme görülebilmektedir.
- Uzun vadede kemik erimesi ve diş eti çekilmesi ile karşılaşılabilmektedir.
- Diş sıkmayı sürdürenlerin çoğu geniş restorasyonlara ihtiyaç duyabilmektedir.
- Baş ağrısına neden olabilmektedir.
- Diş sıkma ve diş gıcırdatma yüz kaslarında ve çiğneme kaslarında büyümeye neden olur. Bu da uzun dönemde kare çene görünümüne neden olabilmektedir. Ayrıca bu kaslarda ağrı, hassasiyet, yorgunluk ve fonksiyonel sınırlanma görülmektedir.
Bruksizm hastalarında uyku sırasında diş sıkma ile seyreden kas aktivitesi normal bireylerinkinden 3 kat fazla olmaktadır. Ayrıca kas kasılmalarının gücü de uyanıklık halinden daha yüksektir.
Bruksizm ya da diş sıkma nedenleri arasında;
- Kişilik yapısı
- Genetik faktörler
- İlaçlar
- Nörolojik veya psikolojik problemler,
- Stres ve uyku bozuklukları ( uyku apnesi, huzursuz bacak sendromu, migren vb… gibi) etkili olabilir.
Bunların yanısıra ağız içi dokularda dengesizlik, eksik ya da çürük dişler, hatalı protezler de bruksizm nedeni olabilmektedir.
Bruksizm; somatik olarak botoks ile, fonksiyonel olarak da; eksik dişlerin tamamlanması, yanlış veya bozuk kapanışların düzenlenmesi ile yahut nörolojik veya farmakolojik tamamlayıcı yöntemlerle tedavi edilebilir. Bunlar aynı zamanda uyku bozukluklarının tedavisinde de temel taşlardır. Psikolojik görüşmeler, bruksizmi hastaya anlatmak, uyku hijyenini sağlamak için önerilerden oluşur.
Diş doktorluğunda tedavide ağız koruyucu veya stabilize edici plakların dişleri ve çene eklemini hasardan koruyabileceği belirtilmiştir. Gece plakları bruksizme etki etmekten ziyade diş ve doku hasarını önlerler. Ancak eklem problemi olan hastalarda botox ile birlikte uygulandığında başarılı sonuçlar verdiği görülmüştür.